سس یک کلمه فرانسوی است که مفهوم آن لذت بردن از طعم و مزه غذا است. با شنیدن واژه ی سس  ناخود آگاه ذهن ما به سمت سس گوجه فرنگی و سس مایونز می رود در صورتی که سس، دنیایی متنوع تر از آنچه تصور می کنیم، دارد.

سس در واقع مایع غلیظی است که برای طعم و مزه دادن به انواع غذا ها  یا جذاب تر به نظر آمدن آن ها به کار می رود . به طور کلی، سس ها بسته به کاربرد و مورد استفاده، به صورت غلیظ یا رقیق  تهیه می شوند. تنوع سس ها بسیار زیاد است به عبارتی هر غذا برای اینکه بهترین طعم خود را به نمایش بگذارد، سس مخصوص خود را دارد. به عنوان مثال نمیتوان از سس استیک برای سالاد استفاده کرد. در ادامه با برخی از سس ها بیشتر آشنا می شویم.

تاریخچه سس

تاریخچه سس ها و استفاده از آنها در غذاها به زمان روم باستان برمی گردد. به دلیل اینکه در غذای ملکه رومی از سسی با عنوان Garum  استفاده شده است . گاروم قدیمی ترین سس اروپایی ثبت شده  است یعنی یک مدل سس ماهی است که آن سس با غلتاندن روده های ماهی در آب شور، و بعد از تخمیر شدن آن در زیر نور خورشید و طعم دار کردن این سس با ادویه جات و ترشی جات تهیه می شد.

تنوع سس ها

سس هایی وجود دارند که ماده ی اصلی آنها، گوجه فرنگی است، یا از برخی دیگر از سبزیجات به علاوه ادویه جات و طعم دهنده ها استفاده می شود. البته توجه داشته باشید که سس کچاپ را به غیر از گوجه فرنگی، میتوان از انواع سبزی و میوه هم تهیه نمود. برخی از سس ها مانند سس سیب از میوه پخته تهیه می شوند.

سس رنگی از پرطرفدار ترین سس ها است. از سس رنگی میتوان برای طعم و مزه دادن به  انواع سالاد ها و غذا ها  استفاده کرد.

سس رنگی را میتوان با انواع رنگ های خوراکی پرطرفدار  تهیه کرد و با رنگ بخشیدن به آن ها می توان جذابیت غذا ها را دو چندان کرد. به عنوان مثال سس لبو از پرطرفدار ترین سس رنگی برای ما ایرانی هاست.

انواع سس رنگی  

انواع سس رنگی  

سس رنگی دسته ای متنوع از سس هاست.با استفاده از رنگ های خوراکی پرطرفدار  میتوان صد نوع سس رنگی با سلیقه خودتان درست کنید و از آن ها لذت ببرید. انواع سس رنگی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

سس خردل

سس لبو

سس پرتغال

سس باربیکیو

سس کچاپ

سس پستو

عملکرد سس رنگی در غذا

سبب ظاهری دلپذیر در غذا می شوند.

باعث برجسته شدن طعم و مزه عذا ها می شوند.

رنگ و لعاب غذا را بیشتر کرده و سبب خوش رنگ شدن غذا ها می شوند.

معروف ترین سس های دنیا

سس به تنهایی مورد استفاده قرار نمی گیرد و حتما در کنار غذا برای افزودن طعمی دلچسب مورد استفاده قرار می گیرد. تفاوت منطقه ای باعث ایجاد طیف طعم های گوناگون در سس شده است به علاوه افزودن رنگ های خوراکی طبیعی به سس و تهیه سس رنگی این امر را دو چندان می کند. در ادامه با سس های معروف در دنیا آشنا می شویم.

سس گوچه فرنگی

سس قارچ

سس مایونز

سس تند مکزیکی سالسا

سس تار تار

سس پیتزا

سس ایتالیایی بشامل

سس هزار جزیره

سس رنچ

سس باربیکیو

معروف ترین سس های دنیا

سس های پرطرفدار در ایران

سس ها در کل از تنوع غذایی بالایی برخوردارند و به صورت مداوم در حال تغییر هستند از این رو در کشور ما ایران هم سس های مختلفی به رسمیت شناخته شده است و طرفدار زیادی دارد. ولی در کل پایه سس های پرطرفدار در ایران بر پایه این سه دسته سس های کچاپ یا گوجه فرنگی ، سس های مایونز و سس های خردلی هستند ، شرکت های مختلفی با کمی تغییرات اولیه در پایه همین

سه خانواده کلی به ترکیبات مختلفی مثل : سس سیر ، ماست ، هزارجزیره ، چیلی و… دسترسی پیدا کردند.

مزایای سس رنگی

هر غذایی با ظاهر رنگی جذابیت و طرفداران بیشتری دارد. بنابراین وجود افزودنی خوراکی طبیعی در غذا که به چشم نوازی آن کمک کند میتواند در برانگیختن اشتها نیز  موثر باشد. رنگ های خوراکی طبیعی در واقع افزودنی خوراکی طبیعی هستند که بدون ممنوعیت مصرف این چشم نوازی را به غذای شما میبخشند. در سس رنگی  از رنگ های خوراکی طبیعی برای رنگ بخشیدن به آن ها می توان

استفاده کرد در ادامه با رنگ های خوراکی پرطرفدار در سس رنگی بیشتر آشنا می شویم .

معایب سس  رنگی

چنانچه در سس رنگی از رنگ های مجاز خوراکی یا به اصطلاح رنگ های مصنوعی استفاده شود اثرات سویی به خصوص برای کودکان به همراه دارد. از جمله: بیش فعالی کودکان، ایجاد حساسیت و آلرژی و حتی آسم بنابراین با وجود جذابیت زیاد با رنگ در غذاها نباید سلامتی خود و خانواده خود را به خطر بیندازیم.

رنگ های خوراکی پرطرفدار در سس رنگی  

پرطرفدار ترین رنگ های خوراکی طبیعی برای سس رنگی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

رنگ خوراکی طبیعی کارمین

رنگ خوراکی طبیعی کورکومین

رنگ خوراکی طبیعی  پاپریکا

رنگ خوراکی طبیعی کارامل

مزایای سس رنگی

طرز تهیه سس رنگی

سس خردل

رومیان باستان اولین ملتی بودند که تصمیم گرفتند برای طعم و مزه دادن به غذاهای خود سُس خردل را با ترکیب دانه کوبیده خردل و آبغوره یا سرکه تهیه کنند و به این ترتیب، بسیاری طرز تهیه سس خردل را از رومیان یاد گرفتند.

فرانسوی‌ ها درست کردن سس خردل را از رومی ‌ها تقلید کردند و پس از یاد گرفتن طرز تهیه ی این سس، با افزودن ادویه ‌های مختلف به آن، توانستند انواع مختلفی از سس خردل را به دنیا معرفی کنند .

از رنگ خوراکی طبیعی کورکومین برای سس رنگی خردل میتوان استفاده کرد.

سس رنگی خردل با دارا بودن طیف رنگ زرد طلایی جزء پرطرفدار تیرن سس های رنگی است و از آن میتوان برای انواع غذاها و ساندویچ ها استفاده کرد.

طرز تهیه سس رنگی خردل

در مرحله اول باید دانه خردل سفید، شکر، آب سرد و سرکه را درون مخلوط‌کن بریزید و به‌خوبی تمام این مواد را با یکدیگر مخلوط کنید.در مرحله بعدی باید سس را در درون ظرف مناسب بریزید و اجازه دهید تا این سس به مدت تقریبا ۱۵ دقیقه در دمای اتاق بماند. این کار کمک می‌کند تا طعم دلپذیرتری پیدا کند. سپس روی حرارت ملایم دقایقی قرار دهید تا طعم تمام مواد با یکدیگر ترکیب شوند. در این مرحله از روی حرارت میتوانید بردارید و برای خوش رنگ و لعاب شدن سس دو الی سه قطره رنگ خوراکی طبیعی زرد کورکومین بزنید.

برای کم کردن طعم تندی خردل از عسل هم میتوانید به مقدار دلخواه استفاده کنید.

به سس خردلی که با سرکه و دانه خردل تهیه شود سس خردل فرانسوی می گویند.

سس لبو

فرهنگ خوردن لبو در اکثر نقاط جهان دیده میشود. به خصوص آمریکایی ها، فرانسوی ها و روسی ها. البته تعجبی هم نداره چون چغندر یا همون لبوی به شدت ارزش غذایی بالا و خوبی داره و سرشار از آنتی اکسیدان است و برای افزایش ایمنی بدن خیلی مفید است. پایه ی این سس مانند سس مایونز  است با این تفاوت که در آن از آب چغندر طبیعی یا رنگ خوراکی طبیعی کارمین میتوان استفاده نمود تا یک طیف رنگ صورتی ملیح درست شود. سس رنگی لبو با طعم بی نظیر و رنگ صورتی ایجاد شده توسط رنگ خوراکی طبیعی قرمز کارمین پیشنهاد عالی برای مهمانی ها است.

سس لبو

 طرز تهیه سس رنگی لبو

یک لیوان لبو خرد شده با نصف لیوان ماست و نفه لیوان سس مایونز مخلوط کنید سپس مقداری سرکه سیب و شکر بزنید و با هم خوب مخلوط کنید در این مرحله برای خوش رنگ و لعاب شدن سس لبو میتوانید از رنگ طبیعی خوراکی قرمز کارمین استفاده کنید.

سس لبو شما آماده است میتوانید آن را با سالاد برای میهمانان خود سرو کنید.

سس باربیکیو

سس باربیکیو ( BBQ) سسی است که مواد تشکیل دهنده آن متفاوت است، اما بیشتر شامل سرکه، رب گوجه فرنگی، یا سس مایونز (یا ترکیبی) به عنوان پایه، و همچنین دود مایع، پودر پیاز، ادویه جات مانند خردل و فلفل سیاه و شیرین کننده‌هایی مانند شکر یا ملاس است. از رنگ خوراکی طبیعی کارامل برای سس رنگی باربیکیو می توان استفاده کرد.

طرز تهیه سس رنگی باربیکیو

برای تهیه سس باربیکیو ابتدا کره و روغن را روی حرارت ملایم تفت بدهید و با یکدیگر خوب مخلوط کنید سپس پیاز را اضافه کنید و آن را به مدت 5 دقیقه تفت دهید تا طلایی شود. پس از آن نیز سیر را اضافه کنید و حدود 2 دقیقه آنها را با یکدیگر تفت دهید.

در این مرحله رب گوجه ، آبلیمو، شکر، سرکه سفید، خردل، پودر پاپریکا، فلفل قرمز، آویشن و نمک و فلفل سیاه را باهم خوب مخلوط کنید و حرارت گاز را کمی بیشتر کنید و آنها را به مدت 10 دقیقه به خوبی هم بزنید. سپس در ظرف را ببندید و حرارت شعله را کم کنید و سه قطره رنگ خوراکی طبیعی قوه ای کارامل را به مواد اضافه کنید و اجازه دهید مواد شما به مدت 30 دقیقه بر روی شعله ملایم به آرامی پخته شوند. پس از گذشت 30 دقیقه سس باربیکیو شما آماده است و پس از سرد شدن باید آن را در یخچال نگهداری کنید. سس باربیکیو شما حاظر است آن را میتوانید با گوشت و مرغ میل کنید و از آن لذت ببرید.

سخن پایانی

در این نوشته سعی کردیم به طور خلاصه با انواع سس ها بیشتر آشنا شوید و همچنین با رنگ های خوراکی طبیعی در این زمینه به رنگی تر شدن سفره های خود کمک کنید.